Opłatek to cienki, biały wafel niekwaszony poświęcony przez kapłanów i dystrybuowany do polskich rodzin w sezonie bożonarodzeniowym. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa “oblatum”, odnoszącego się do religijnych ofiar. Ten skromny wafel ma głębokie duchowe i emocjonalne znaczenie w polskiej tradycji katolickiej, pełniąc rolę symbolicznego centrum obchodów Wigilii (kolacji wigilijnej). Praktyka dzielenia opłatka reprezentuje jedną z najcharakterystyczniejszych i najbardziej znaczących tradycji bożonarodzeniowych w Polsce.
Rytuat opłatka odbywa się na początku uczty wigilijnej. Przed spożytkowaniem potrawy członkowie rodziny gromadzą się i systematycznie oferują sobie kawałkami wafla, towarzysząc temu wyrazami przebaczenia, miłości i życzeniami na nadchodzący rok. Ta praktyka tworzy potężny moment pojednania i czułości, w którym członkowie rodziny przyznają przeszłe bóle, potwierdzają więzi i wyrażają nadzieje na przyszłe szczęście. Starsi członkowie rodziny często błogosławią młodsze pokolenia podczas tej wymiany, perpetuując tradycje rodzinne i duchowe kierownictwo.
Historycznie opłatek łączył polskie rodziny na dużych dystansach i w różnych okolicznościach. Żołnierze dalecy od domu, emigranci za granicą i oddzieleni krewni spożywali opłatek razem w duchu, tworząc poczucie jednolitego udziału w polskiej praktyce chrześcijańskiej. Sam wafel przywołuje Eucharystię, pogłębiając jego duchowe rezonansje w ramach katolickiej polskiej kultury.
W społeczności polskiej Bay Area opłatek pozostaje centralny dla obchodów bożonarodzeniowych. Organizacje parafialne dystrybuują poświęcone wafle do rodzin, umożliwiając wspólnotom diaspory utrzymanie tej drogiej tradycji. Zwyczaj pokazuje, jak polska praktyka religijna integruje obiekty materialne, udział rodzinny i znaczenie duchowe. Dla Polaków-Amerykanów dzielenie opłatka łączy ich z wiekami polskiej tradycji bożonarodzeniowej, jednocześnie wzmacniając współczesne więzi rodzinne i wspólnotowe.